Kawat Maut Sandakan

24 Oktober 1945. Kem tahanan perang Sandakan. Beberapa bulan selepas ia ditinggalkan dan dimusnahkan oleh tentera Jepun, tidak banyak yang tinggal di kem yang dibakar itu. Dalam kawasan halaman No. 1 (gambar) kubur mengandungi mayat 300 tahanan Australia dan British dijumpai. Mereka dipercayai tahanan yang tinggal di kem selepas siri kawad kedua ke Ranau. Setiap kubur mengandungi beberapa mayat, dalam sesetengah kes sehingga 10 mayat. (Jurugambar: Frank Burke.)

Kawat Maut Sandakan adalah kejadian paling buruk diketahui dalam siri kejadian yang mengakibatkan kematian sehingga 6,000 orang awam hamba kerahan Indonesia dan tahanan perang pihak Berikat, yang ditahan oleh Empayar Jepun semasa Perang Pasifik semasa Perang Dunia II, di kem penjara di Borneo Utara. Dari keseluruhan tahanan yang ditawan di kem tersebut semasa perbarisan, hanya 6 yang diketahui terselamat selepas perperangan.

Pada 1942, orang awam Indonesia, diimport dari pulau Jawa, bersama tahanan perang Australia dan British, yang telah ditahan semasa kejatuhan Singapura, dihantar melalui kapal ke Borneo Utara, untuk membina padang terbang di Sandakan. Seperti pada landasan kereta api Burma, tahanan dipaksa bekerja keras dengan diacukan senapang kepada mereka, sering dipukul dan tidak menerima makanan serta ubatan yang cukup. Mereka terus ditahan walaupun kerja pembinaan telah siap. Ramai yang mati. Pada awal 1945, apabila Pihak Berikat makin hampir, komandan kem Kapten Susumi Hoshijima memutuskan untuk memindahkan baki tahanan ke pedalaman di Ranau, kira-kira 250 kilometer (160 batu).

Tahanan Australia dan Indonesia ini telah dikerah oleh tentera Jepun untuk berjalan dari Sandakan di pantai timur ke Kota Kinabalu di pantai barat. Dalam perjalanan tersebut, lebih 1000 orang telah maut akibat keletihan, kebuluran dan penyakit. Sebagai memperingati peristiwa ini, kerajaan Australia telah mendirikan Tugu Peringatan perang bertempat di Kundasang Ranau.

Lihat juga

• Tatsuji Suga
• Kem Batu Lintang

[sunting] Footnotes

[sunting] Pautan luar

• The Sandakan Memorial Foundation
• Laden, Fevered, Starved: Remembering Sandakan
• Stolen Years Australian War Memorial. Australian Prisoners of War-Prisoners of the Japanese
• Australian Prisoners of War of the Japanese Reading List
• Sandakan
• Behind the Wire Australia's War: 1939-1945
• History of the War Memorial Park next to Sibuga FR Sabah Forestry Department
• Commemorating the Sandakan Death March ABC Western Australia Monday, 13 June 2005
• Lest We Forget Sandakan-Ranau Death March
• Sandakan Death March: Japanese Inhumanity Digger History: Unofficial history of the Australian & New Zealand Armed Services
• What happaned on the Sandakan Death March?ANZAC Day Commemoration Committee (Qld)
• The Sandakan Death March Pacific War Historical Society
• Defense Exhibits Japanese War Crime Trbunal Documents 1946-1948
• Inventory of the Japanese War Crime Tribunal Documents, 1946-1948 The University of New Mexico, University Libraries, Center for Southwest Research.Box 18, Folder 73:No. 1671A. Oct. 26, 1945. War Crimes. Sandakan Area. Joint Statement by Chen Kay, Chin Kin, and Lo Tong against Sgt. Naoji Rosotani, Kempei Tai. Box 20, Folder 57: No. 3211. IMTFE, sworn deposition of Takakura, Tadashi, 9-8-47. Captain Takakura Tadashi was the commander of the Sandakan Camp when the POWs were marched from Sandakan to Ranau, on the Second Death March, 29 May 1945
• Tourism and the Sandakan Death Marches